شبکه خدمات رسانی شهری

«شبکه بیسیم خدمات رسانی شهری» یک سامانه سخت‌افزاری، نرم‌افزاری توزیع شده است که در راستای ارائه خدمات رایگان شهری به شهروندان تهیه شده است. این سامانه، بستری تحت وب را فراهم می‌کند که ارائه بسیاری از خدمات شهری با کمترین هزینه را امکان‌پذیر می‌کند. این خدمات می‌توانند در دو سطح شهری و محله‌ای ارائه گردد.

این سامانه به گونه‌ای طراحی شده است که هم هزینه‌های استفاده برای شهروندان به صفر می‌رسد و هم هزینه‌های راه‌اندازی و نگاهداری آن نسبتاً پایین است.

این شبکه خدمت رسانی در دو شکل «ثابت» و «متحرک» ارائه می‌شود. شکل ثابت آن در محل‌های مشخصی از شهر راه‌اندازی می‌شوند و قابلیت جابجایی ندارند و بیشتر برای ارائه خدمات محلی می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. شکل متحرک آن در وسائل نقلیه با تعداد مسافران بالا راه‌اندازی می‌شود و بیشتر برای ارائه خدمات شهری می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

تحت وب بودن این بستر، امکان استفاده از سرویس‌های موجود را بر روی این بستر بسیار ساده کرده است. همچنین پیاده‌سازی و راه‌اندازی سرویس‌های جدید نیز به راحتی امکان‌پذیر است.

بیسیم بودن این بستر، امکان استفاده از آن را برای شهروندانی که در فاصله مناسبی از آن قرار دارند و به یکی از دستگاه‌های راینشی قابل حمل (مانند تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها، لپ‌تاپ‌ها) دسترسی دارند، فراهم می‌کند. این استفاده برای شهروندان به طور کامل رایگان است و هیچ هزینه‌ای را شامل نمی‌شود.

در هر دو نوع ثابت و متحرک امکان شناسایی شهروندان بر اساس دستگاهی که به این بستر متصل است وجود دارد و بر این اساس ارتباط با سامانه یک ارتباط دو طرفه‌است.

نیروی برق مورد نیاز سخت‌افزار این سامانه در نوع ثابت، از منابع برقی موجود در سطح شهر، همانند چراغ‌های راهنمایی و رانندگی تأمین می‌شود و در نوع متحرک از منبع برقی وسیله نقلیه‌ای که در آن راه‌اندازی شده است. استفاده از منبع برقی وسیله نقلیه این مزیت را داراست که در صورت قطع برق کل شهر، نه تنها این سامانه امکان خدمت رسانی به شهروندان را دارد، بلکه می‌تواند به عنوان یک بستر بیسیم برای راه‌اندازی یک شبکه موقت زمان بحران مورد استفاده قرار بگیرد.

 سامانه متحرک یا «باس‌نت»

نحوه دسترسی مسافران به این بستر بی‌سیم از طریق تمامی دستگاه‌های کامپیوتری قابل حمل همچون تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها و لپتاپ‌ها می‌باشد که توانایی برقرای ارتباط بی‌سیم داشته باشند. اطلاعات و داده‌های ارایه شده توسط مسافر و تعامل وی با این بستر در طول زمان ذخیره می‌شود و در بازه‌های زمانی مشخص به بخش‌های دیگر این بستر انتقال می‌‌یابد. به این ترتیب، مسافر در هر وسیله نقلیه‌ای که به این بستر مجهز شده باشد به اطلاعات خود دسترسی دارد.

خدماتی که در باس‌نت قابل ارائه هستند، به لحاظ نحوه رفتار با کاربر، می‌توانند در دو شکل کاربرمحور و یا عمومی ارائه شوند. در شکل عمومی نیازی به شناسایی کاربر نیست و خدمتی که ارائه می‌شود برای همگان یکسان است، ولی در شکل کاربر محور، کاربر بر اساس دستگاهی که به بستر متصل است شناسایی شده و خدمت ارائه شده برای این کاربر خاص ارائه می‌شود. این بسترشامل یک فرایند به‌روزرسانی می‌باشد که حداقل بعد از گذشت چندین ساعت ( رسیدن وسیله نقلیه به نقاط به روز رسانی) اطلاعات کاربران در تمامی وسایل نقلیه به روز می‌شود.

این خدمات همچنین می‌توانند وابسته به محل وسیله نقلیه در زمان استفاده تغییر کنند.

خدماتی که به صورت عمومی می‌توانند ارائه گردند:

• راهنمای مسیر حرکت وسیله نقلیه و محل کنونی

  • با استفاده از این راهنما، کاربر می‌تواند مسیر حرکت وسیله نقلیه و محلی که اکنون در آن قرار دارد را (بدون نیاز به داشتن GPS) ملاحظه نماید.

• صفحه اول روزنامه‌های روز

  • کاربر می‌تواند صفحه اول روزنامه‌های همان روز را در زمانی که از وسیله نقلیه استفاده می‌کند مشاهده نماید.

• خلاصه اخبار روز گذشته به صورت صوتی، تصویری و ویدئویی

  • خلاصه اخبار ایران و جهان در روز گذشته در سه قالب صوتی، تصویری و ویدئویی قابل استفاده توسط کاربر است.

• نقشه کل شهر

• اطلاعات مربوط به مکان‌ها و نقاط نزدیک به محل جاری

  • نمایش مکان‌ها و نقاط قابل توجه به کاربر در زمانی که در نزدیکی آن محل قرار دارد. این زیر‌سامانه شرایطی را محیا می‌کند که می‌توان از آن برای تبلیغات برخی از این مکان‌ها نیز استفاده کرد.

خدماتی که به صورت کاربرمحور می‌توانند ارائه گردند:

• سامانه پیشنهادات، انتقادات و نظرات

  • کاربر با استفاده از این سامانه می‌تواند پیشنهادات، انتقادات و نظرات خود را مطرح کند و مسئول رسیدگی به این پشنهادات، انتقادات و نظرات می‌تواند پاسخ آن را برای همان کاربر ارسال کند تا در مراجعه بعدی کاربر به سامانه قابل مشاهده باشد.

• بازی‌های تحت وب تک نفره یا چند نفره

  • در وسیله نقلیه و تا زمان رسیدن به مقصد، کاربر می‌تواند به صورت تک‌نفره و یا با دیگر سرنشینان وسیله نقلیه بازی کند و البته امتیازها حاصل از بازی در حساب کاربر ذخیره شده و در مراجعات بعدی به این سامانه در همین وسیله نقلیه و یا وسیله نقلیه دیگر موجود است.

• یاد‌آوری‌های زمانی و یا مکانی کاربر

  • کاربر می‌تواند با مراجعه به این سامانه در زمانی که از وسیله نقلیه استفاده می‌کند، یاد‌آوری‌های مکانی و زمانی را برای خود ثبت کرده و در مراجعات بعدی به همان وسیله نقلیه و یا وسیله نقلیه‌های دیگر ملاحظه نماید.

اهداف سامانه متحرک

• برقراری ارتباط بسیار کم هزینه با مسافران وسیله نقلیه

• بالا بردن علاقه مسافران به استفاده از وسایل نقلیه عمومی

• دسترسی ساده و بی هزینه به اطلاعات شهری برای مسافران

 سامانه ثابت

این سامانه در نقاط مشخصی از سطح شهر قابل راه‌اندازی هستند و وابسته به مکانی که در آن راه‌اندازی شده‌اند اطلاعات محلی را به شهروندان ارائه می‌کند. این سامانه شامل تمامی خدمات شهری ارائه شده در سامانه متحرک است. علاوه بر آن خدماتی مرتبط با محله‌ای که سامانه در آن راه‌اندازی شده است را نیز ارائه می‌دهد.

همانند سامانه متحرک این سامانه نیز توانایی ارائه خدمات کاربر محور و عمومی را داراست.

خدماتی که در این سامانه قابل ارائه هستند عبارتند از:

• نقشه دقیق محله

• تاریخچه محله

• مکان‌های تاریخی محله در صورت وجود

• مکان‌های تجاری محله

• مکان‌های مورد نیاز شهروندان

  • پلیس +۱۰

  • داروخانه

  • پست

  • درمانگاه

  • ...

• تبلیغات محله‌ای

در سامانه ثابت امکان تولید محتوا توسط برخی از افراد معتمد محله برای ساکنین آن محله وجود دارد. این محتوا می‌تواند اطلاعیه‌های محله‌ای، اخبار محله و یا نیازمندی‌های محله را شامل شود.

اهداف سامانه ثابت

• دسترسی رایگان و ساده ساکنان محله به خدمات شهری

• دسترسی رایگان و ساده ساکنان دیگر نقاط به مکان‌های این محله

در انتها لازم به ذکر و تأکید است که این بستر به اینترنت دسترسی و نیاز ندارد و به همین دلیل هیچ هزینه‌ای غیر از هزینه راه‌اندازی اولیه و تأمین برق، هزینه‌ی دیگری را شامل نمی‌شود.

در ضمن نمونه اولیه این ایده توسط خودم و دوستم «علیرضا جاوید» تهیه شده و در صورت نیاز دوستان، قابل ارائه است. چنانچه برای سخت‌افزار از بوردهای آرم همانند رسپبری‌پای، کوبی بورد و یا بوردهای مشابه استفاده کنید هزینه تولید بسیار پایین می‌آید.